Οι μπαμπούσκες της αυτοκίνησης. Κυκλοφορούν ανάμεσά μας

Μήπως μοιάζουν υπερβολικά τα αυτοκίνητα μεταξύ τους; Ένας αναγνώστης γράφει για τις σχεδιαστικές μπαμπούσκες που συναντά στους δρόμους της Μ. Βρετανίας όπου ζει και εργάζεται

«Το θέμα είναι ότι όλοι αντιγράφουν. Όταν ένα προϊόν μαζικής παραγωγής έχει επιτυχία, αναπόφευκτα ο ανταγωνισμός κάνει κάτι ανάλογο», είχε πει ο μεγάλος Τζιορτζέτο Τζιουτζιάρο – κατά πολλούς ο σπουδαιότερος σχεδιαστής αυτοκινήτων του 20ου αιώνα

Χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα η ιστορία του πρώτου Toyota RAV4

Η Toyota τόλμησε και αφού πέτυχε, λοιποί Ιάπωνες, Κορεάτες και Ευρωπαίοι έσπευσαν να την ακολουθήσουν.

Αποτέλεσμα; Η εμπορική επέλαση των SUV – φαινόμενο που δεν φαίνεται να έχει γυρισμό.

Ωστόσο, η αντιγραφή δεν περιορίζεται στον τύπο του προιόντος (βλ. SUV). Επεκτείνεται και σε λεπτομέρειες.

Αφορμή για αυτές τις σκέψεις ήταν μια επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ της περιοχής μου, στην Αγγλία

Από μικρός μπορούσα να ξεχωρίσω ένα μοντέλο ή μία έκδοση βλέποντας μόνο ένα φτερό ή ένα προφυλακτήρα.

Όμως αυτό που αντίκρισα στο πάρκινγκ μού θύμισε το παιχνίδι «κύκλωσε τις διαφορές». Ιδού:

Δεν είναι μόνο ο συνδυασμός «λευκό αμάξωμα παύλα οροφή παύλα καθρέπτες σε μαύρο». Μα όλες οι υπόλοιπες αναλογίες και γωνίες των δύο αμαξωμάτων είναι παρόμοιες. Σα να ακολουθούν το ίδιο ακριβώς μοτίβο. Και, βέβαια, είναι αδιάφορο στην περίπτωση αυτή ποιοι είναι οι κατασκευαστές

Ο Marc Lichte, επικεφαλής της Audi Design, μιλάει για το e-tron GT

The Mazda way

Είμαι της γνώμης πως, εδώ και αρκετά χρόνια, η μόνη εταιρεία της οποίας τα αυτοκίνητα διαφέρουν είναι η Mazda.

Στα δικά μου μάτια, ακολουθεί πιστά ένα ιδιαίτερο, ιαπωνικό στυλ.

Δε λέω ότι είναι πιο όμορφα σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Λέω όμως ότι αντιλαμβάνεται κανείς ταχύτατα ότι πρόκειται για Mazda – και μόνο Mazda.

Βλέπετε, παλαιότερα, οι μεγάλοι σχεδιαστικοί οίκοι αναλάμβαναν projects και σχεδίαζαν προσπαθώντας να μένουν πιστοί στο ύφος του εκάστοτε πελάτη/κατασκευαστή. Όχι μόνο όταν επρόκειτο για κατασκευαστές ονείρων.

Ο Pininfarina, που έγινε θρύλος μέσω της συνεργασίας του με τη Ferrari, είχε σχεδιάσει το πανέμορφο και οικονομικά προσιτό Peugeot 406 Coupe. Ο Bertone είχε κάνει το ίδιο με δεκάδες μοντέλα που πάντα «φώναζαν» την προέλευσή τους

Έβλεπες ένα όχημα ογκώδες και γεμάτο γωνίες και, ασχέτως αν το έβρισκες όμορφο ή όχι, ήξερες ότι αυτό ήταν ένα Volvo – είτε ήταν το 750 Bertone είτε ένα μοντέλο σχεδιασμένο in house, στη Σουηδία

Αντίστοιχα διέκρινες πολύ γρήγορα τις φόρμες μίας BMW σε σχέση με μίας Mercedes. Τώρα πια όλα μού μοιάζουν όλο και περισσότερο μεταξύ τους.

Βρες τις διαφορές

Το αν ένα αυτοκίνητο είναι όμορφο ή όχι είναι σαφώς υποκειμενικό.

Το κατά πόσο δυό βιομηχανικά προϊόντα μοιάζουν μεταξύ τους όμως είναι μάλλον αντικειμενικό.

Πολλοί σχολίασαν πρόσφατα πως η Ferrari Roma θυμίζει πολύ έντονα Aston Martin.

Προσωπικά, συμφωνώ με τη διαπίστωση. Αλλά ίσως ο τυχερός ιδιοκτήτης μίας Roma πιθανότατα να έχει το κεφάλαιο και για μία DBS, οπότε μπορεί με ησυχία να παρατηρήσει τις διαφορές. Άρα δεν πολυπειράζει…

Βέβαια κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε και σίγουρα συνηγορεί σε όλα τα παραπάνω είναι πως οι σχεδιαστές δεν πιάνουν απλώς ένα «μολύβι» κι αφήνουν τη δημιουργική φαντασία τους να καλπάσει.

Η μορφή ενός σύγχρονου αυτοκινήτου υπόκειται σε νόρμες, όπως εξηγεί ο διακεκριμένος Έλληνας σχεδιαστής Ανδρέας Ζαπατίνας (στο παρελθόν σε Alfa Romeo και Subaru).

Οι αναβιώσεις

Εξαίρεση στα παραπάνω αποτελούν τα αυτοκίνητα-αναβιώσεις.

Για παράδειγμα, τα VW Beetle, Fiat 500, ΜΙΝΙ και τα συνναφή.

Προσφάτως δε, για παράδειγμα, παρουσιάστηκε ένα πρωτότυπο εμπνευσμένο από το Renault 5

Ε, για μένα είναι χίλιες φορές προτιμότερο από ένα νέο Twingo που θα μοιάζει φτυστό με κάποιο Nissan ή Dacia. Γιατί; Διότι, σε κάθε περίπτωση, τέτοια σχέδια ξεχωρίζουν από τις μάζες. Και αυτό πάντα θα είναι ελκυστικό

Τζιορτζέτο Τζιουτζιάρο, είχες δίκιο.

Η αντιγραφή είναι θεμιτή. Όμως σπανίως ανοίγει σχεδιαστικούς δρόμους.