Οδηγώντας τη θρυλική Lancia Fulvia Coupé. Κουκλίτσα ιταλίδα

H Lancia Fulvia, γεννημένη το μακρινό 1965, μία λιλιπούτεια ομορφιά εν κινήσει, ένα ιταλικό κουπέ που έκαψε καρδιές. Τη βλέπεις σπάνια, την οδηγείς ακόμα σπανιότερα. Αυτή είναι η ιστορία και οι εντυπώσεις ενός αυτοκινήτου-τοτέμ

Προσθιοκίνητο συν σπορ συν κουπέ, εν έτει 1965; Δυσεύρετος ο συνδυασμός εκείνη τη δεκαετία

Όμως τούτη η «προ-χώ» εταιρεία, η Lancia (προφέρεται «Λά-Ντσα»), ανέκαθεν είχε τον τρόπο της να ξεχωρίζει. Τι να πρωτοθυμηθείς για τη Fulvia Coupé;

Τις νίκες με τις οποίες συνδέθηκε στους αγώνες; Το εκλεπτυσμένο στυλ με τις μεγάλες γυάλινες επιφάνειες;

Το χαμηλό waist line και τις πολύ λεπτές κολώνες που χαρίζουν καταπληκτική περιφερειακή ορατότητα όταν την οδηγείς; Βάστα μόνο μην τρακάρεις με ό,τι θεωρούνταν «παθητική ασφάλεια» στα ’60s. 

Ακόμα και στο ελληνικό σινεμά της εποχής, υπήρξε ένας μονίμως τρελαμένος Αλέκος Τζανετάκος που, πέρα από τις αμέτρητες σφαλιάρες που είχε εισπράξει διά χειρός Λάμπρου Κωνσταντάρα και λοιπών συγγενών, αγαπούσε πολύ τις Lancia και, ακόμα περισσότερο, την προσωπική του Fulvia Coupé με την οποία εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες.

Η Lancia Fulvia Coupé στους ελληνικούς δρόμους. Ιταλικό κόσμημα εν ανεπαρκεία. Χρειάζεται, ωστόσο, προσοχή όταν την πιέζεις πέρα από ένα σημείο και πέρα στις καμπές 

Τι διέθετε η μικρή ιταλίδα;

Πρώτα απ΄όλα την «προίκα» από την μπερλίνα της οικογενείας, την τετράθυρη Fulvia, με την οποία μοιραζόταν το αυτοφερόμενο πλαίσιο.

Εν προκειμένω με κοντύτερο, κατά 150 χιλιοστά, μεταξόνιο.

Τυπικά, πνευματικός της πατέρας παύλα σχεδιαστής ήταν ο Πιέρο Καστανιέρο. Θεωρούνταν εντός εταιρείας – in house σχεδίαση, που λένε και στο χωριό. Ταυτόχρονα, όμως, εκείνη την εποχή φημολογούνταν πως στην πραγματικότητα είχε σχεδιαστεί ανωνύμως από κάποιον άλλον διάσημο ντιζάινερ της εποχής. Ακουγόταν το όνομα του Πινινφαρίνα, με τον οποίον είχε ήδη συνεργασία η ιταλική εταιρεία, ωστόσο οι φήμες ποτέ δεν επιβεβαιώθηκαν επισήμως

Με μήκος λίγο κάτω από τα 4 μέτρα, πλάτος στα 1,55 μ. και χαμηλή με συνολικό ύψος στα 1,35 μέτρα, η Fulvia Coupé είναι μια πανέμορφη μινιατούρα των δρόμων.

Βάλ’ τη σήμερα δίπλα σε ένα από γνωστά υπερμεγέθη μενίρ των SUV και νομίζεις πως θα την καταπιούν.

Η Lancia Fulvia Coupé ήταν αντανάκλαση του εγγενούς ιταλικού κάλλους, της αθωότητας αλλά και του ρίσκου.

Το λέω το τελευταίο γιατί, όπως είπαμε και στον πρόλογο, ο συνδυασμός μπροστινής κίνησης σε σπορ εγχείρημα ήταν στις απαρχές του για τη Lancia.

Ναι, υπήρχε ήδη η «δότρια» μπερλίνα Fulvia και, λίγο παλαιότερα, η Flavia του ’60. Όμως το να επιχειρήσεις ένα προσθιοκίνητο με ξεκάθαρες σπορ προθέσεις ήθελε μερικές δόσεις από ‘’vivere pericolosamente’’, που λένε και οι ντόπιοι της «Λά-Ντσα»

• Όταν η Lancia έπινε Martini. Για το αλκοόλ στο motorsport

Ολίγη μηχανολογία

Η Lancia είχε δημιουργήσει μια μοναδική παράδοση με τους μικρούς «στενούς» κινητήρες V4, τους οποίους χρησιμοποιούσε σε πολλά προγενέστερα μικρομεσαία της μοντέλα (όπως η Appia του 1953, η Αrdea του 1939  και η Aprilia του 1936).

Έτσι, μέχρι το 1963 που παρουσιάστηκε η Fulvia, ο κινητήρας είχε εξελιχθεί αρκετά ώστε να αποκτήσει αλουμινένιο μπλοκ και κυλινδροκεφαλή καθώς και δύο εκκεντροφόρους επικεφαλής.

Ακολουθώντας την εξέλιξη του μοντέλου, τα επόμενα δεκατρία χρόνια ο κυλινδρισμός του αυξήθηκε σταδιακά από τα 1100 κ.εκ. (με 59 και 70 ίππους), στα 1200 κ.εκ. (79 ίππους), στα 1300 κ.εκ. (90 ίππους) και τέλος στα 1600 κ.εκ. (με 115 ίππους).

Ο «στενός» V4 έχει περιεχόμενη γωνία μόλις 12 μοιρών ανάμεσα στη κάθε δικύλινδρη πλευρά και είναι τοποθετημένος σε κλίση 45 μοιρών.

Στο καπάκι των εκκεντροφόρων δεσπόζει το ανάγλυφο λογότυπο που γράφει Lancia, πάντα με πλάγια (italics) γραμματοσειρά.

Όλες οι εκδόσεις της Fulvia Coupé απέδιδαν τη μέγιστη ισχύ τους στις 6.000 σ.α.λ. ενώ οι πιο σπορ και αγωνιστικές εκδοχές με το λογότυπο HF (που σημαίνει High Fidelity, δηλαδή «Υψηλή Πιστότης») στρόφαραν στις 6.500 σ.α.λ. Προφανώς η ροπή αποδίδεται αρκετά ψηλά, στις 5.000 σ.α.λ. και πρέπει να καταφεύγεις συχνά στον, γεμάτο επί της χούφτας σου, λεβιέ με το 5άρι κιβώτιο

Πώς είναι οδηγικά;  

Κάθεσαι σε μια φαρδιά βάση καθίσματος. Αρκετά αναπαυτική, θα έλεγα.

Η στεφάνη του τιμονιού είναι λεπτή, όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή.

Ακόμα και γυναικεία δάχτυλα θα αισθανθούν οικεία κρατώντας το. Εκεί, ωστόσο, όπου θα δυσκολευτούν θα είναι το παρκάρισμα.

Ο πολύστροφος ατέρμονας θα τις κάνει να μετανιώσουν. Και όχι μόνον αυτές, είναι αλήθεια. 

Το σύστημα διεύθυνσης έχει μεν καλή αίσθηση εν κινήσει αλλά δεν είναι και τόσο ακριβές.

Χρειάζεται να το ‘χεις υπόψιν καθώς έρχεσαι εντός της «γκρίζας ζώνης» της κορυφής της στροφής. Κι αυτό γιατί ναι μεν η Fulvia Coupé δείχνει ανάλαφρη και ευθύβολη, ωστόσο η αντίδραση της πίσω ανάρτησης σε άτσαλα αφήματα του γκαζιού δεν είναι και τόσο προοδευτική – τουλάχιστον με ό,τι έχουμε σήμερα στο μυαλό μας από ένα τυπικό προσθιοκίνητο

Η εικονιζόμενη Fulvia Coupe 1.3 S (Serie 2) είναι ειδική έκδοση για τη βρετανική αγορά. Εκτός από το ότι είναι δεξιοτίμονη, έχει υπερυψωμένα τα εξωτερικά φωτιστικά σώματα ώστε να πληροί τις προδιαγραφές ελάχιστης απόστασης από το έδαφος, οι οποίες στη Βρεττανία των αρχών της δεκατίας του ’70 όριζαν τις 25 ίντσες

• Οι 10 πιο σπάνιες Lancia Delta Integrale (βίντεο)

Με άλλα λόγια…

Tα ημιελλειπτικά φύλλα σούστας δεν φημίζονται για την άνεση που προσφέρουν ή για τις πολιτισμένες τους αντιδράσεις.

Όσο πατάς το γκάζι, το αυτοκίνητο πηγαίνει εκεί που θέλεις, χωρίς πολλές συζητήσεις.

Όμως το lift off  πρέπει να γίνεται με μέτρο διότι αν ο οδηγός φοβηθεί και σηκώσει απότομα το πόδι του σε μια γρήγορη στροφή, η ουρά ελαφρώνει απότομα και ο άκαμπτος πίσω άξονας τείνει να ακολουθήσει την εφαπτομένη της στροφής.

Άσε που σε παραπλανά οπτικά και με το βάρος της. Όπως τη βλέπεις, θα περίμενες πως θα ζύγιζε λιγότερο από τα 970 κιλά που δείχνει στη ζυγαριά.

Ποιο ESP, λοιπόν, να σε μαζέψει; Ποιο traction control; Στα ’60s, στην εποχή της σεξουαλικής απελευθέρωσης, ακόμα και σε ένα φανταστικό σενάριο αν υπήρχε ως τεχνολογία το ESP, θα βρισκόταν κανείς που θα το χρησιμοποιούσε; Να το θέσω κι αλλιώς: άκουγε κανείς τότε Beatles ή Stones και φορούσε προφυλακτικό;

Σήμερα, λοιπόν, εκεί που σε πιάνει ενστικτωδώς μια κάποια ταραχή στη σκέψη και μόνο να απενεργοποιήσεις το μπουτόν του ελέγχου της πρόσφυσης στο σούπερ-ντούπερ προσθιοκίνητό σου, η Fulvia Coupé έρχεται να υπενθυμίσει το σχετικά πρωτόλειο της εμπειρίας. Αλλά και το «ζειν επικινδύνως» που λέγαμε και στην αρχή.

Κοινώς, καλείται ο οδηγός της να μονομαχήσει με το τιμόνι για να ισορροπήσει τη Fulvia στην καμπή με ακριβείς κινήσεις και χωρίς πολλά χαζά. Αν το δεις θετικά, είναι κι αυτό μέρος μιας εμπειρίας πιο παρθένας, πιο άγουρης και, σίγουρα, πιο απαιτητικής στην προσήλωσή σου. Με τη Lancia Fulvia δεν χρειάζεται να πας με απαγορευμένες ταχύτητες για να αισθανθείς συνδεδεμένος με το δρόμο

Το χρονολόγιο της Lancia Fulvia Coupé

Οι πρώτες Fulvia Coupé (Serie 1) είχαν κινητήρα 1200 κ.εκ. και 80 ίππων.

Το 1966 ήρθε ως φυσικό επακόλουθο και η αγωνιστική έκδοση του αυτοκινήτου, η Fulvia HF, η οποία διέφερε στο ότι είχε κάποια μέρη του αμαξώματός της (πόρτες και καπό) φτιαγμένα από αλουμίνιο, ενώ η ισχύς του κινητήρα της είχε αυξηθεί στους 88 ίππους. 

Το 1968 παρουσιάστηκε η Fulvia HF 1600, η πιο εξελιγμένη αγωνιστική έκδοση του αυτοκινήτου, η οποία έγινε γνωστή στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ τα επόμενα χρόνια, στα χέρια των Μουνάρι, Λάμπινεν, Άντερσον, Μπαλεστριέρι, Κάλστρομ και άλλων.

Σε ό,τι αφορά στο «πολιτικό» μοντέλο, αυτό απέκτησε δυο νέες εκδόσεις μέσα στο 1969, τις Fulvia Coupe 1.3S και 1.3Sport.

Η χωρητικότητα του κινητήρα είχε αυξηθεί στα 1300 κ.εκ. με ισχύ 90 ίππων, οι οποίοι περνούσαν στο δρόμο μέσω ενός νέου κιβωτίου πέντε σχέσεων της ZF το οποίο προερχόταν από τους αγώνες. 

Φαρδύ κάθισμα, λεπτές κολώνες για άριστη ορατότητα, ευδιάκριτα όργανα ελέγχου και ένας ιδιαίτερος V4 κάτω από το καπό. Η Fulvia Coupé δεν αγαπήθηκε τυχαία 

Από εκεί και μετά, η εξέλιξη του αυτοκινήτου ουσιαστικά σταμάτησε καθώς την ίδια χρονιά η Lancia αγοράστηκε από τη Fiat και όσες αλλαγές έγιναν στο αυτοκίνητο ήταν μόνον αισθητικού χαρακτήρα που σκοπό είχαν τον περιορισμό του κόστους παραγωγής.  Έτσι, λοιπόν, το 1970 και 1972, η μάσκα και τα περιβλήματα των φανών από ανοξείδωτα μεταλλικά, έγιναν πλαστικά και, λίγο πριν το τέλος (στη Serie 3), η επένδυση των καθισμάτων άλλαξε από βινύλιο σε ύφασμα

Η παραγωγή της Fulvia Coupe σταμάτησε το 1976, μετά από μια συνολική παραγωγή 161.832 αυτοκινήτων

Η Lancia σήμερα

Στις μέρες μας η Lancia επιχειρεί την ανάστασή της εκ νεκρών (έστω, των κεκοιμημένων) αφού τα νεότερα χρόνια συνέχισε τυπικά να υπάρχει εμπορικά μόνο εντός ιταλικών συνόρων με την Ypsilon, ένα μοντέλο που η μικρή Fulvia μάλλον θα το σνόμπαρε.

Ευνόητα το μέλλον της προμηνύεται αμιγώς ηλεκτρικό και με προσπάθειες να επανέλθει στη λεγόμενη ‘’πρίμιουμ’’ κατηγορία.

Θα επανέλθει;

Κι αν επανέλθει, θα έχει κάποια σχέση με το τιμημένο της γενεαλογικό δένδρο;

Συγγνώμη, αλλά δεν μπορώ να συγκρατήσω ένα μειδίαμα. Κι αυτό γιατί όταν στο βιογραφικό της υπήρξαν μία Stratos, μία 037, κάποια κυρία που την έλεγαν Deltona και μερικά κουκλιά, όπως οι Fulvia Coupé που βλέπετε στις φωτό, ενώ ταυτόχρονα έχουν μεσολαβήσει δεκαετίες από την επαφή της εταιρείας με τους καταναλωτές, η μνήμη είναι ζόρικο πράγμα να επανέλθει στην πραγματική αγορά

Ευτυχώς, υπάρχουν ακόμη πιστοί φίλοι της μάρκας που διατηρούν τα πολύτιμα αυτοκίνητά τους σε κατάσταση κοσμήματος και μας θυμίζουν τις εποχές δόξας της Lancia

Κυκλοφορούν, έστω και σπανίως, ανάμεσά μας στους ελληνικούς δρόμους.

*Ευχαριστούμε τον πρώην ιδιοκτήτη της δεξιοτίμονης Fulvia Coupé και έμπειρο διοργανωτή περιηγήσεων (hellenicexplorer.com), κ. Κώστα Δημητρέλη, για τη συνεργασία και το ποιοτικό υλικό.

Photo: Αρχείο Κ. Δημητρέλη / 4Drivers