6 Ιουλίου μπαίνει ο κόφτης ταχύτητας: Τι είναι; Πώς θα κόβει το γκάζι;

Από τις 6 Ιουλίου όλα τα αυτοκίνητα που θα αποκτήσουν έγκριση σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα είναι εφοδιασμένα με τον κόφτη ταχύτητας, το λεγόμενο ”ISA”. Είναι το νέο σύνθετο ηλεκτρονικό σύστημα που θα επεμβαίνει δραστικά στην ταχύτητα. Τα αρκτικόλεξο σημαίνει ”Intelligent Speed Assistance”. Ακολουθεί το επίμαχο Q&A

Πόσο θα αυξήσει ο κόφτης ταχύτητας την οδική ασφάλεια; Πώς θα οδηγούμε; Πού οδηγούμαστε;

Κατ’ αρχάς η είδηση. Και επισήμως, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, ο κόφτης ταχύτητας, το ISA (φρόντισε να μάθεις το αρκτικόλεξο, όπως έμαθες το ABS ή το ESP, γιατί θα γίνει «καραμέλα») έχει ήδη γίνει υποχρεωτικός εξοπλισμός όλων των νέων αυτοκινήτων που θα χρειαστούν τη συνήθη πιστοποίηση για κυκλοφορία στα κράτη-μέλη

Ειδικότερα, από τον Ιούλιο του ’24, κάθε καινούργιο αυτοκίνητο που θα πωλείται θα είναι υποχρεωτικά εφοδιασμένο με το λεγόμενο Intelligent Speed Assistance.

Αυτό το νέο «μαύρο κουτί» με το «έξυπνο» λογισμικό δε θα αφορά μόνο τελείως νέα μοντέλα που θα πιστοποιούνται για κυκλοφορία, αλλά κάθε καινούργιο αυτοκίνητο. Ακόμα και αν πωλείται προ του 2022

H συμμόρφωση με τα όρια ταχύτητας είναι θέμα χρόνου να γίνεται από το ίδιο το αυτοκίνητο. Για την ώρα με τη δυνατότητα παράκαμψης. Για την ώρα

Τι θα κάνει το ISA στην πράξη;

Προβλέπονται τέσσερις παρεμβατικές επιλογές κάθε φορά που θα υπερβαίνει ο οδηγός τα όρια ταχύτητας.

Ως γνωστόν, στα περισσότερα καινούργια αυτοκίνητα υπάρχει ήδη όλο το εμπλεκόμενο λογισμικό μεταξύ πλοήγησης, ορίων ταχύτητας από τη σήμανση του δρόμου και εγκεφάλου του αυτοκινήτου.

Η πρώτη μορφή παρέμβασης

Θα είναι η διαδοχική ακουστική προειδοποίηση.

Κάτι σαν αυτό το επαναλαμβανόμενο «μπιπ-μπιπ» που ακούτε κάθε φορά που αργείτε λίγο να βάλετε ζώνη ασφαλείας.

Την οποία, εννοείται σωστά, άγια και άσχετα με το θέμα μας, τη βάζουμε με το που ξεκινάμε.

Η δεύτερη

Είναι η διαδοχική προειδοποίηση δόνησης.

Δε διευκρινίζεται επισήμως. Υποτίθεται πως θα επενεργεί στη στεφάνη του τιμονιού.

Όπως, για παράδειγμα, λειτουργεί ήδη σε πολλά αυτοκίνητα το Lane Assist, αυτό που σου κάνει έναν κραδασμό στο τιμόνι με το που αλλάζεις λωρίδα χωρίς να ‘χεις βγάλεις φλας.

Αν είναι σπαστικό ως αίσθηση από όσο ήδη ξέρουμε; Χμμμ…. Αναλόγως του πόσο δραστικά αισθάνεσαι την παρέμβαση. Υπάρχουν κατασκευαστές που το έχουν ρυθμισμένο στο ήπιο. Υπάρχουν κι αυτοί που το έχουν στο οργουελιανό και νιώθεις να τραβάει ολόκληρο το τιμόνι προς τη συμμόρφωση στη λωρίδα σου. Αλλά υπάρχουν κι αυτοί, σε πιο ακριβά μοντέλα, που μπορείς να το παραμετροποιήσεις και να το ρυθμίσεις όπως θες. Ή και να το απενεργοποιήσεις τελείως

Το εξηγώ αυτό μόνο ως πιθανή αίσθηση του πώς θα νιώθει το ISA. Είπαμε, δεν το έχουμε δει ακόμη στην πράξη.

Αυτοί οι δύο προαναφερόμενοι τρόποι παρέμβασης, γράφει η επίσημη ενημέρωση, θα είναι, «όσο γίνεται μικρής διάρκειας» για να αποφεύγεται ο εκνευρισμός του οδηγού.

Πάλι καλά.

Πάμε τώρα στα σκληροπυρηνικά

Ο τρίτος τρόπος παρέμβασης του ISA (που δεν απέχει και πολύ από το ISIS – εντάξει, αστειεύομαι) θα είναι κατευθείαν στο γκάζι.

Κάθε φορά που θα υπερβαίνεις τα όρια ταχύτητας με βάση τον ΚΟΚ, θα νιώθεις έναν κραδασμό στο πεντάλ.

Συγκεκριμένα, το σύστημα θα σπρώχνει ελαφρά το δεξί πόδι του οδηγού προς τα επάνω, να μειώσει, δηλαδή, την πίεση που ασκεί στο πεντάλ.

Ο οδηγός θα μπορεί, αν θέλει, να αγνοήσει το σύστημα και να πατήσει πιο βαθιά και πιεστικά το δεξί πεντάλ.

Τέλος, στην τέταρτη περίπτωση, μπαίνουν οι ειδικές δυνάμεις καταστολής. Θα μειώνεται ηλεκτρονικά η ταχύτητα του αυτοκινήτου. Ωστόσο, για την ώρα τουλάχιστον, δηλαδή μέχρι να εμπεδώσουμε όλη τη νέα ατζέντα, ο οδηγός και πάλι θα μπορεί σε ένα βαθμό να παρακάμψει το σύστημα και να πατήσει πιο βαθιά το γκάζι καθώς τίθενται ρεαλιστικά σενάρια όπου για να αποφύγεις κάτι χρειάζεται να πατήσεις περισσότερο το δεξί πεντάλ

Ηλεκτροσόκ επιτάχυνσης. Πόσοι ξέρουν να το χειριστούν;

Θα λειτουργεί, δηλαδή, το ISA με τον ίδιο τρόπο σε όλα τα καινούργια αυτοκίνητα;

Όχι.

Ο κάθε κατασκευαστής θα επιλέξει ποια παρέμβαση από τις προαναφερόμενες τέσσερις θα επιλέξει για να εφοδιάσει τα αυτοκίνητά του. Ή και τις τέσσερις. Ή και με πόσο έντονο τρόπο παρέμβασης θα εκτελούνται οι λειτουργίες.

Επιτρέψτε μου, όμως, να υποψιαστώ δύο πράγματα.

Το πρώτο: όσο πιο δραστικό τρόπο διαλέξει ο κάθε κατασκευαστής, τόσο μεγαλύτερη «επιβράβευση» θα έχει σε αξιολογήσεις τύπου EuroNCAP.

Και, αν το δούμε και γενικότερα, καθώς το πράγμα οδεύει προς την αυτόνομη οδήγηση –τουλάχιστον στις πόλεις– η παλέτα είναι θέμα χρόνου να διευρυνθεί στις πιο αυστηρές εκδοχές της. Τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό έδαφος.

Το δεύτερο: έτσι όπως έχουν ήδη εξελιχθεί τα συστήματα ADAS, η απενεργοποίηση θα βρίσκεται κι αυτή χωμένη μέσα σε μενού και υπομενού. Θα πρέπει, δηλαδή, κάθε φορά που ξεκινάς ή «έσβησες» για λίγο για να πας στο περίπτερο, να ξεκινήσεις όλη τη διαδικασία απενεργοποιήσεων από την αρχή

Με πορτοκαλί φωτισμό τα εκτός λειτουργίας συστήματα ADAS. Όπως στα περισσότερα σύγχρονα αυτοκίνητα, χρειάζεται να μπαίνεις στη διαδικασία να τα απενεργοποιείς προκαταβολικά και, κάποια από αυτά, με τη θέση του κιβωτίου στο ”P”. Δηλαδή, σταματημένος

Θα αυξηθεί η ασφάλεια στους δρόμους;

Nαι.

Η ταχύτητα είναι βασικός παράγοντας πρόκλησης ατυχημάτων και, αν τα αυτοκίνητα κινούνται πιο αργά, σύμφωνοι, μειώνονται και τα απρόοπτα.

Με αρκετούς, κατά την ταπεινή μου άποψη, αστερίσκους. Τους εξής παρακάτω:

On the road ερωτηματικά

Τι θα γίνει με τα συχνά γελοιωδώς χαμηλά όρια ταχύτητας;

Μιλώντας για τους ελληνικούς δρόμους, πολλά από αυτά έχουν μείνει ως έχουν από τις δεκαετίες του ’70.

Τι σχέση έχει το πώς φρενάρει, στρίβει, προστατεύει ένα προϊστορικό αυτοκίνητο πριν με σύγχρονες κατασκευές; Μπορεί ένα όριο που αφορούσε τεχνολογία μισού αιώνα πριν να μην έχει αναπροσαρμοστεί με το σημερινό επίπεδο ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας;

Πόσοι πραγματικά είναι διατεθειμένοι να υπακούσουν σε όλα -και εννοώ σε όλα ανεξαιρέτως- τα όρια; Από όλους, όμως. Όχι μόνο από όσους τους αρέσει η οδήγηση αλλά, σόρι, και από εκείνους που την αντιμετωπίζουν τελείως διαδικαστικά. Και παντού. Ανεξαρτήτως διαδρομής. Ας πούμε, το Αθήνα-Θεσσαλονίκη σε έξι ώρες

Ή πώς φαντάζεται κανείς, εν μέσω βιασύνης στο καθημερινό πήγαινε-έλα, ένα ποτάμι που να κινείται τρελά ράθυμα στο «Ποτάμι»; Τι νεύρα τσατάλια έχουμε να δούμε ως παρενέργεια;

Και -εδώ είναι το πιο κρίσιμο- πόσο πιο προστατευμένοι θα είμασταν αν επενδύαμε σε πραγματικά τεστ αξιολόγησης ως οδηγών και λιγότερο σε όλο και πιο παρεμβατικά ηλεκτρονικά;

Αν εμπνέαμε τα νέα παιδιά και τους νέους οδηγούς σε ρεαλιστικές συνθήκες και όχι στο κλασικό «πάρε δίπλωμα αν κάνεις σωστό παρκάρισμα»; Συγγνώμη κιόλας, μια ερώτηση κάνει το υπηρετικό προσωπικό.

O Καρλ Βέντλινγκερ ζει ακόμη. Κι αυτό μετράει περισσότερο

Ο νέος φαρισαϊσμός

Πόσο υποκριτικό είναι να διαφημίζεται η ισχύς ενός αυτοκινήτου (από 300, 400, μέχρι 1.000+ ίππους) αν από αύριο αξιοποιείται ένα απειροελάχιστο κλάσμα της;

Ποιο το νόημα; Τα δυστυχήματα γίνονται και με αυτοκίνητα πόλης. Ποια supercars;

Και μην πει κανείς για πίστες όπου θα μπορεί να οδηγήσει γρήγορα, αν θέλει.

Ποιες πίστες; Στην Ελλάδα που με το ζόρι έχουμε δύο; Αλήθεια, πόσοι έχουν επισκεφθεί στη ζωή τους μία τέτοια; Θα μπορούσα να συνεχίσω αλλά θα βαρεθείτε.

Ηθικό δίδαγμα: Η ασφάλεια και η ελευθερία δύσκολα κάνουν τακίμι

Ανέβασε την πρώτη στο «Θεό», εξασφάλισε μια ουτοπική κοινωνία με μηδέν νεκρούς και θα έχεις κατεβάσει τη δεύτερη στα τάρταρα

Το πιο δύσκολο πράμα είναι, όπως πάντα, η χρυσή τομή. Αυτό το «τόσο-όσο» για να διατηρήσεις την ποθητή ελευθερία που χαρίζει το σύγχρονο μεταλλικό άτι μαζί με την προστασία της ζωής.

Που, ναι, είναι ό,τι πιο πολύτιμο.

Αλλά, αν μου επιτρέπετε, και το πιο σύνθετο για να χτίσεις μια οδηγική παιδεία που υπερβαίνει κάθε λογισμικό.

Photo: 4Drivers